Ish haqi va bandlikning choraklik ro'yxati (QCEW – Quarterly Census of Employment and Wages) — AQSh Mehnat statistikasi byurosi tomonidan har yili avgust oxiri yoki sentabr boshida e'lon qilinadigan choraklik bandlik va ish haqi tadqiqoti. Aslida bu oylik bandlik ma'lumotlarining global "korreksiyasi" hisoblanadi. Bu ko'rsatkich juda kechikib e'lon qilinsa-da, aniqroq bo'lib, odatda barcha dollar juftliklariga, jumladan EUR/USD ga sezilarli ta'sir ko'rsatadi.

Bu benchmarkni Fed nafaqat ilmiy maqsadlarda kuzatadi. Masalan, o'tgan yili — 2024-yil sentabrida — Fed QCEW hisobotidan so'ng darhol stavkani 50 punktga pasaytirgan edi. Chunki qayta ko'rib chiqilgan ma'lumotlar 2023-yil aprelidan 2024-yil martigacha bo'lgan davrda bandlik o'sishi jiddiy ravishda oshirib ko'rsatilganini ko'rsatdi: jami ko'rsatkich 818 ming ish o'rniga kamaytirildi. Bu 2009-yildan beri eng katta tuzatish bo'ldi.

QCEW NFP (Nonfarm Payrolls) ga qaraganda aniqroq ko'rsatkich hisoblanadi. Chunki u ishsizlik sug'urtasi tizimi orqali ish beruvchilardan olingan ish haqi va bandlik ma'lumotlariga asoslanadi. Bu ma'lumotlar choraklik yig'iladi va AQShdagi barcha ish joylarining 95% dan ortig'ini qamrab oladi. QCEW kvartal bo'yicha haqiqiy to'lovlarni (bonus va boshqa to'lovlar bilan birga) o'z ichiga oladi, shu sababli bandlik va daromadlar bo'yicha eng to'liq va aniq manba hisoblanadi.

NFP esa 120 ming korxonaga asoslangan so'rov natijasidir (650–700 ming ish joyini qamrab oladi), so'ngra bu ma'lumotlar butun iqtisodiyot uchun kengaytiriladi.

Demak, asosiy farq usul va aniqlik darajasida: NFP tezkor, lekin ko'pincha aniq emas; QCEW esa kechikib e'lon qilinadi, biroq real soliq hisobotlariga asoslanadi.

9-sentabr kuni BLS 2024-yil aprelidan 2025-yil martigacha bo'lgan davr uchun QCEW hisobotini e'lon qildi. AQSh bo'yicha noishlab chiqarish bandligi qayta ko'rib chiqilganda minus 911 ming bo'ldi. Bu so'nggi yillarda eng katta ko'rsatkichlardan biri bo'lib, o'rtacha tuzatish darajasidan (taxminan 0.2%) ancha yuqori.

Yakuniy ko'rsatkich olti oydan keyin (2026-yil fevralda) chiqadi va dastlabkidan sezilarli darajada farq qilishi mumkin (masalan, 2023/2024-yil QCEW yakuniy tuzatmasi -818 ming o'rniga -668 ming bo'lgandi). Ammo 9-sentabrda e'lon qilingan hisobot o'z ta'sirini yaqin orada, ayniqsa kelasi haftadagi Fed yig'ilishida (16–17 sentabr) ko'rsatadi.

QCEW hisobotining natijalari boshqa bandlik bo'yicha ko'rsatkichlar (NFP, JOLTS, ADP, Ishsizlik bo'yicha arizalar, ISM ishlab chiqarish va noishlab chiqarish bandlik indekslari) bilan hamohang bo'lib, AQSh mehnat bozori sovuqlashayotganini ko'rsatmoqda. Hech biri "yashil zona"da chiqmagan, ya'ni yollash pasaymoqda va ishdan bo'shatishlar ko'paymoqda.

Ammo QCEW 2024/2025 hisobotining o'ziyoq Fed'ni sentabrda 50 punkt stavka pasaytirishga undaydimi? Menimcha, yo'q. Shu sababli EUR/USD ushbu hisobotni deyarli e'tiborsiz qoldirdi.

Analitiklarning ayrimlari o'tgan yilgi voqealarni eslatmoqda: o'shanda Fed benchmarkdan so'ng 50 punkt stavkani pasaytirgan edi. Ammo o'shanda AQSh inflyatsiyasi pasayib borayotgan edi: 2024-yil avgustda CPI 2.5% y/y ga, sentabrda esa 2.4% y/y ga tushdi. Ya'ni inflyatsiya ketma-ket to'rt oy davomida pasaygan edi. Bugungi vaziyat esa mutlaqo boshqacha: may oyida CPI 2.4% ga, iyunda 2.7% ga oshdi, iyulda 2.7% da qoldi, avgust prognozi esa 2.9% ni ko'rsatmoqda. PPI ham ko'tarilishi kutilmoqda.

Demak, mehnat bozori bo'yicha savollar yo'q — u sovuqlashmoqda va bu fakt. Ammo inflyatsiya bo'yicha intriga saqlanib qolmoqda.

Fed bu vaziyatda ("stagflyatsiya soyasi" yaqinlashayotgan bir paytda) qanday yo'l tutishi hamon ochiq savol. Bu masala keyingi haftada aniqlanadi.

Bu hafta esa EUR/USD yo'nalishi PPI va CPI dinamikasiga bog'liq bo'ladi. Birinchi hisobot (Ishlab chiqaruvchi narxlari indeksi) 10-sentabr, ikkinchisi (Iste'mol narxlari indeksi) 11-sentabrda e'lon qilinadi. Aynan shu PPI/CPI natijalari dollar juftliklariga jiddiy ta'sir ko'rsatishi mumkin, shuning uchun hozircha EUR/USD bo'yicha ehtiyotkorona "kuting va kuzating" pozitsiyasida qolish maqsadga muvofiq.