Sentyabr oyining tarixiy jihatdan bozorlar uchun eng yomon davrlaridan biri bo'lishiga qaramay, investorlar pasayishlarni xarid qilishni davom ettirmoqda. S&P 500 indeksining tiklanishiga turtki bo'lgan omillar – AQSh mehnat bozori ma'lumotlarining kutilganidan zaif chiqishi va texnologik gigantlar Alphabet hamda Appledan kelgan ijobiy yangiliklar bo'ldi. Alphabet sud qarori bilan antimonopoliya sanksiyalaridan qutuldi va Chrome brauzerini sotishga majbur bo'lmadi. Apple esa Siri uchun sun'iy intellekt asosidagi veb-qidiruv vositasini ishga tushirishni rejalashtirmoqda.

Texnologik kompaniyalar S&P 500 indeksida katta ulushga ega bo'lganligi sababli, ularning yangiliklari butun fond bozorini osongina silkitishi mumkin. So'nggi vaqtlarda bozorlar AQSh g'aznachilik obligatsiyalari daromadliligiga bog'liq holatga tushib qolgan. Donald Trampning boj soliqlari noqonuniy deb topilishi, Vashingtonni milliardlab dollarni qaytarib berish va ko'proq obligatsiyalar chiqarishga majbur qilishi mumkin bo'lgan xavfni oshirdi. Shu bilan birga, inflyatsiya tezlashadi degan qo'rquvlar bu jarayonni yanada kuchaytirdi. 30 yillik g'aznachilik obligatsiyalari daromadliligi 5% ga chiqib, bu holat indeks sotuvi uchun signalga aylandi.

S&P 500 va AQSh g'aznachilik obligatsiyalari daromadlilik dinamikasi

May oyida 30 yillik obligatsiyalarning daromadliligi 5% dan oshganida, S&P 500 indeksi darhol 2.3% ga pasaygan, VIX volatillik indeksi esa 22 darajadan yuqoriga chiqqan edi. Sentyabrda esa AQSh mehnat bozoridan chiqqan kutilmagan raqamlar **"qo'rquv indeksi" (VIX)**ni pasaytirishga xizmat qildi: ish o'rinlari soni iyul oyida 7.2 millionga tushib, bu so'nggi 10 oy ichidagi eng past ko'rsatkich bo'ldi (iyunda 7.4 million edi). Yollash sur'ati sekinlashdi, ishsizlar esa yangi ish topish uchun ko'proq vaqt sarflamoqda.

Mehnat bozorining yana bir zaiflashish belgisi fonida, Federal zaxira stavkasining sentabrda pasaytirilishi ehtimoli 99.6% ga yetdi. Derivativ bozorlar esa 2025-yil oxirigacha 3 ta stavka pasaytirilishi ehtimolini 42% deb baholamoqda. Investorlar Federal zaxira tizimi iqtisodiyotga yordam qo'lini uzatishiga ishonmoqda. Shuning uchun qo'rquv ochko'zlikka o'rin bo'shatmoqda, VIX pasaymoqda va S&P 500 o'smoqda.

VIX indeksi harakati

850 milliard dollar aktivlarni boshqaruvchi Federated Hermes kompaniyasiga ko'ra, investorlar keng qamrovli fond bozori pasayishidan cho'chimasligi kerak. AQSh iqtisodiyotining barqarorligi va korporativ daromadlarning kuchli bo'lishi aksiyalar bo'yicha korreksiya salohiyatini cheklab turibdi. Bungacha Evercore kompaniyasi S&P 500 indeksi 2026-yil oxirigacha 20% ga oshadi, degan bashorat qilgan edi, Morgan Stanley esa optimistik prognozini yana bir bor tasdiqladi.

Shunga qaramay, pessimistlar ham yetarlicha. Ular S&P 500 indeksi 12 oylik oldindan kutilayotgan daromadlarga nisbatan 22 baravarga savdolanayotganini ta'kidlashmoqda — bu darajaga so'nggi 35 yilda faqat dot-com pufagi va pandemiya davrida yetilgan. Aksiyalar qancha yuqoriga chiqsa, pufakcha xavfi shuncha oshadi.

S&P 500 ning kunlik grafikida indeks o'zining adolatli qiymati bo'lgan 6450 darajasiga qayta oldi. Bu daraja uchun kurash davom etmoqda. Agar bu darajani buzib o'tolmasa, bu short (sotish) pozitsiyasini ochish uchun signal bo'lishi mumkin. Aksincha, muvaffaqiyatli yorib o'tish — xarid qilish uchun imkoniyat deganidir.